Projekt „GMINNE CENTRUM WSPARCIA ” w Raciechowicach realizowany jest
w ramach programu „Wspieranie jednostek samorządu terytorialnego w tworzeniu systemu pomocy osobom w wieku 60+, po przebytej hospitalizacji” – finansowany ze środków Wojewody Małopolskiego oraz środków własnych.
Opis projektu
Objęcie kompleksowym wsparciem – seniorów 60+ z gminy Raciechowice, w szczególności osoby samotne, po przebytej hospitalizacji. Wszystkie działania będą przede wszystkim korzystały z istniejącego obecnie systemu pomocy społecznej i ochrony zdrowia.
Problem społeczny
Zmiany demograficzne zachodzące w całym kraju (spadek liczby urodzeń, ujemny przyrost naturalny) w tym również w gminie Raciechowice, skłaniają do podjęcia działań skierowanych dla osób w wieku poprodukcyjnym. Konieczność zwiększenia aktywności i wspierania osób w tzw. „wieku 60+” jest obecnie mocno akcentowana w kampaniach społecznych oraz programach ogólnopolskich.
Struktura demograficzna gminy Raciechowice zmienia się od wielu lat zwłaszcza w zakresie udziału liczebnego dzieci i młodzieży oraz osób w wieku poprodukcyjnym w ogólnej liczbie mieszkańców. Liczba mieszkańców gminy Raciechowice w wieku 60+ wynosi 1167 osób.
Osoby samotne w starszym wieku często trafiają do szpitala ze względu na towarzyszące im choroby wieku starczego oraz częste infekcje związane z obniżoną odpornością. Po uzyskaniu przez pacjentów poprawy stanu zdrowia powinni być wypisani ze szpitala. Niestety zdarza się, że pomimo takiej możliwości nie ma kto zadbać o ponowne przystosowanie ich do życia w warunkach domowych. W związku z tym przebywają oni dłużej niż powinni w szpitalu generując jego straty z tym związane lub trafiają do zakładów opiekuńczych (ZOL, ZPO), a nawet DPS.
Ponadto z doświadczeń płynących z pracy środowiskowej pracowników socjalnych i opiekunek zatrudnionych w GOPS Raciechowice wynika, że na terenie naszej gminy mieszkają osoby, które w wyniku przebytej hospitalizacji są całkowicie lub częściowo odcięte od kontaktów społecznych, dla których możliwość kompleksowego wsparcia byłaby czynnikiem niezwykle korzystnym, pozwalającym lepiej funkcjonować na co dzień i dłużej utrzymać poprawne samopoczucie oraz zdrowie.
Główne długofalowe założenie programu na rzecz seniorów:
- Poprawa sytuacji osób starszych dla godnego starzenia się w dobrym zdrowiu po przebytej hospitalizacji.
- Wspieranie i zapewnienie możliwości aktywnego starzenia się w zdrowiu oraz możliwości prowadzenia w dalszym ciągu samodzielnego, niezależnego i satysfakcjonującego życia, nawet przy pewnych ograniczeniach funkcjonalnych.
Cel główny programu: Poprawa sprawności fizycznej, intelektualnej i sensorycznej seniorów 60 + po hospitalizacji zamieszkujących na terenie gminy Raciechowice.
Cele szczegółowe:
- Wsparcie osoby starszej i niepełnosprawnej (seniora 60+) w powrocie do środowiska domowego po hospitalizacji
- dążenie do zachowania standardu, jakości i poziomu życia seniora sprzed hospitalizacji oraz utrzymywanie go dostępnymi środkami na jak najwyższym poziomie po hospitalizacji
- dostosowanie warunków mieszkaniowych do obecnego stanu zdrowia seniora (likwidacja barier architektonicznych, sprzęt ortopedyczny, rehabilitacyjny itp.)
- pakiet usług świadczonych w bezpośrednio seniorowi w miejscu zamieszkania
- pakiet usług świadczonych na rzecz seniora poza miejscem zamieszkania (wyjazdy, lekarz, sprawy urzędowe, itp.)
- Przeciwdziałanie poczuciu osamotnienia, izolacji i odrzucenia
- wsparcie psychologiczne, terapeutyczne dla seniora oraz członków jego rodziny
- senior – seniorowi: tworzenie i promowanie pomocy sąsiedzkiej
- wolontariusz –senior: współpraca z wolontariatem młodzieżowym w szkołach oraz z ośrodkami wsparcia działającymi na terenie gminy Raciechowice
- telewsparcie – teleusługa dostępna 24 h/dobę z opiekunką domową
- pobyty w sanatorium, turnusy rehabilitacyjne itp. (NFZ, PFRON)
- Aktywizacja społeczna – przeciwdziałanie wykluczeniu z aktywnego udziału w życiu społecznym oraz powrót do pełnego i aktywnego pełnienia ról społecznych
- wspomaganie funkcji intelektualnych, rozwoju osobistego, zagospodarowanie czasu wolnego (telewizja – oglądanie ulubionych programów, biblioteka – czytelnictwo, zaspokojenie potrzeb religijnych, rozwijanie swoich zainteresowań, spacery, itp.)
- wspieranie kontaktów interpersonalnych i komunikacji międzypokoleniowej przez udział w zajęciach w placówkach dostosowanych do możliwości i potrzeb seniora: UTW, ŚDS (ośrodek wsparcia), klub samopomocy, świetlice wiejskie, itp.
Miejsce realizacji projektu
Projekt będzie realizowany na terenie Gminy Raciechowice. Działania kierowane do seniorów będą realizowane w ich miejscu zamieszkania oraz w przypadku wizyt u lekarzy specjalistów i wyjazdów aktywizujących (kulturalnych itp.) poza miejscem zamieszkania seniora (poza Gminą). Umożliwi to przede wszystkim starszej osobie powrót do własnego domu, gdzie czuje się ona najlepiej, po pobycie w szpitalu.
Uchronienie seniora przed koniecznością zmiany miejsca zamieszkania, gdy zachodzi konieczność skierowania go do Zol – u lub Domu Pomocy Społecznej będzie priorytetem projektowanych działań. Dlatego domowa opieka i wspieranie seniorów w ich miejscu zamieszkania jest nie tylko zasadne ekonomicznie, ale co najważniejsze i najlepsze dla samych seniorów.
Potencjalni odbiorcy projektu
Działania w ramach projektu kierować będziemy do wszystkich mieszkańców gminy Raciechowice, lecz szczególny wsparciem będziemy chcieli objąć seniorów 60+, osoby samotne, po przebytej hospitalizacji, mających poważne deficyty w samoopiece – niemożności samodzielnego zadbania o siebie, uniemożliwiając im niezależne, samodzielne funkcjonowanie w swoich domach.
Działaniami zostaną objęci seniorzy bezpośrednio po przebytej hospitalizacji, których stan zdrowia wymaga wzmożonej opieki pielęgniarskiej, nadzoru nad terapią farmakologiczną, kompleksowych działań usprawniających i przeciwdziałających postępującej niesamodzielności oraz wsparcia i edukacji zdrowotnej. Osoby te wymagają codziennej, profesjonalnej, intensywnej opieki, pielęgnacji oraz kontynuacji leczenia.
Łączna liczba osób objętych projektem: w zależności od zapotrzebowania na tego typu usługi.
Finansowanie
Program finansowany będzie w ramach bieżącej działalności Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Raciechowicach (usługi opiekuńcze) oraz ze źródeł zewnętrznych w przypadku pozyskania środków w ramach konkursów, projektów lub grantów, w tym również w partnerstwie z organizacjami pozarządowymi.
Ogólny zakres proponowanego wsparcia:
- Usługi opiekuńcze mające na celu pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych:
- czynności żywieniowe, przygotowanie lub dostarczenie posiłków, pomoc w spożywaniu posiłków lub karmienie,
- czynności gospodarcze; robienie zakupów, sprzątanie, przynoszenie opału, palenie w piecu, pranie odzieży, bielizny pościelowej, niezbędne prasowanie,
- czynności organizacyjne; ustalanie wizyt lekarskich i towarzyszenie, załatwianie spraw urzędowych lub towarzyszenie, pomoc w organizacji czasu wolnego,
- opieka higieniczna; czynności pielęgnacyjne, zmiana bielizny osobistej i pościelowej zapewnienie kontaktów z otoczeniem,
- organizacja wyjść z mieszkania, pomoc w zaspokojeniu potrzeb kulturalno – sportowo – rekreacyjnych i religijnych.
- Usługi pielęgniarskie:
- pielęgniarska opieka długoterminowa – zgodnie z kompetencjami,
- opieka nad pacjentem w domu – dyżur u pacjenta (np. po wyjściu ze szpitala)
- Poradnia Lekarza Rodzinnego – zgodnie z kompetencjami
- kompleksowa opieka pielęgniarska (pielęgniarka środowiskowa) – zgodnie
z kompetencjami,
- Usługi rehabilitacyjne:
- zabiegi dopasowane do potrzeb pacjentów, rehabilitacja w domu pacjenta.
- Konsultacje i wsparcie specjalistów, których zaangażowanie jest kluczowe w opracowaniu programu pomocy.
- Wsparcie psychologiczne- indywidualne i w formie grup wsparcia.
- Wsparcie w formie wolontaryjnej pomocy domowej obejmującej towarzyszenie w życiu codziennym (spędzanie czasu z seniorem, czytanie książek, towarzyszenie podczas spacerów itp.).
Ww. usługi będą miały charakter interwencyjny i będą funkcjonowały na zasadzie doraźnie działającego pogotowia i w miarę możliwości będą zastępowane/ uzupełniane usługami z obecnie istniejących systemów.
Wszystkie działania będą poprzedzone szczegółowym wywiadem środowiskowym oraz pielęgniarskim oraz ankietą o potrzebach seniora. Na ich podstawie skonstruowany zostanie Indywidualny Plan Wsparcia Seniora przez Koordynatora.
Działania projektowe maja charakter pilotażowy, a ich celem będzie stworzenie modelu, który będzie stanowił unikalne połączenie społecznego i medycznego systemu opieki.
Uzasadnienie dla realizacji projektu
Starzenie się ludności jest jednym z najważniejszych współczesnych wyzwań demograficznych. Kompleksowy system wsparcia i opieki dla osób starszych jest kluczowym warunkiem zrównoważonego rozwoju społeczeństwa. Liczba inicjatyw mających na celu poprawę jakości życia seniorów stopniowo wzrasta, ale wciąż jest niewystarczająca. Analiza dokumentów krajowych i regionalnych wskazuje na potrzebę podjęcia działań w zakresie zintegrowanych usług wspierania osób starszych. Między innymi raport „Opiekunowie rodzinni osób starszych – potrzeby, problemy, wyzwania dla polityki społecznej” przygotowany przez ROPS w Krakowie wskazuje na liczne braki w tym obszarze. Należy wskazać na niedoinformowanie osób starszych – zwłaszcza osób o niższym wykształceniu w kwestiach podstawowych dotyczących: finansowana z NFZ pielęgniarskiej opieki długoterminowej i domowych zabiegów rehabilitacyjnych, dostępu do sprzętu ortopedycznego itp. Koordynator projektu odpowiednio przygotowany do pracy pełniłby funkcję informacyjną i edukacyjną w tym zakresie.
W Polsce od kilku lat dyskutuje się o potrzebie zbudowania systemu domowej opieki społeczno-medycznej, który poprawiłby istniejącą sytuację, a w szczególności przygotowałby rozwiązania na przyszłość. Optymalnym rozwiązaniem jest wprowadzenie systemu opieki opartego na czterech współpracujących ze sobą sektorach: opieka medyczna (stacjonarna i domowa) – opieka poza medyczna – opieka socjalna – opieka edukacyjna. Takie połączenie pozwala na holistyczne traktowanie pacjenta, bieżący monitoring oraz wymianę informacji w całym procesie opieki i bieżące dopasowywanie form pomocy do potrzeb osób objętych opieką. Wiedza i doświadczenie projektodawców, pozwala na stworzenie kompleksowego i zindywidualizowanego systemu opieki i wsparcia osób starszych i/lub niesamodzielnych.